Choć pojęcie „pielęgniarka” nie jest jednoznaczne, to intuicyjnie każdy wie, o kogo chodzi. Pielęgniarka to zawodowa opiekunka chorych oraz asystentka lekarza w najrozmaitszych zabiegach, czyli innymi słowy, osoba przygotowana specjalistycznie w zakresie pielęgniarstwa ogólnego.
Pielęgniarstwo to dzisiaj całkiem oddzielna dziedzina nauki. Kładzie się bowiem bardzo duży nacisk na to, aby osoby kończące takie kierunki maiły odpowiednią wiedzę i przede wszystkim wiedziały, jak ją wykorzystać. Dlatego też dzisiaj pielęgniarstwo jest nauką o bardzo wielu zagadnieniach, które bez problemu pomagają wybrać odpowiednią tematykę pracy na zakończenie nauki w tego typu szkole. Ponieważ pielęgniarstwo to przede wszystkim zajmowanie się osobami chorymi i potrzebującymi pomocy, znaczna prac z tego zakresu oscyluje właśnie wokół tego tematu. Można skupić się na przykład na zastosowaniu najnowszych rozwiązań do efektywnej opieki nad chorymi.
Pisanie takiej pracy wymaga jednak także bardzo dużej ilości wiedzy medycznej, która musi być udowodniona w pracy. Znajomość pojęć, ich znaczenia czy też często genezy ich powstania jest niezwykle ważna. Dlatego praca z tej dziedziny musi zawierać ich dokładne wytłumaczenie, przy cytowaniu wielu pojęć konieczne jest podanie źródła, nie można bowiem bez tego użyć takich sformułowań w pracy. Poziom prac z tej dziedziny musi być naprawdę wysoki, a sama praca przekazywać wartościowe treści.
Są różne odmiany pielęgniarstwa, związane z działami medycyny lub zakresem działania wykraczające poza medycynę. Np. pielęgniarka społeczna w swojej działalności skupia się na zachowaniu zdrowia, zapobieganiu chorobom i inwalidztwu, opiece nad obłożnie i przewlekle chorymi w domu, szczególnie uwzględniając opiekę nad niemowlęciem, kobietą w ciąży, matką karmiącą, człowiekiem starym i niedołężnym. Predyspozycje Predyspozycje pielęgniarki to głównie cechy charakteru. Po pierwsze więc cierpliwość, opiekuńczość, otwartość i wrażliwość na potrzeby i cierpienia innych, a także coś w rodzaju instynktu. Niezależnie od wiedzy medycznej, pielęgniarka musi też być osobą sprawną, zdecydowaną, rezolutną i odporną na stres oraz ciężką pracę fizyczną. Powinna też być osobą dyspozycyjną.
Dawniej i dziś Ten zawód był kiedyś uprawiany wyłącznie przez siostry zakonne, które reguły zobowiązywały do poświęceń i służby innym. Dziś pielęgniarka jest zawodem świeckim. Jednak misja i służba w tym zawodzie pozostały. Niezależnie od tego, stopniowo podnoszą się wymagania w tej profesji. Chodzi przede wszystkim o wiedzę medyczną, ale i nowe umiejętności, szczególnie obsługę skomplikowanych urządzeń medycznych. Status społeczny Pozycja społeczna pielęgniarki w wymiarze finansowym nie należy do najwyższych. Pielęgniarka jest natomiast bardziej szanowana w sensie prestiżowym. Niektórzy pracodawcy potrafią jednak docenić trudy tego zawodu, choć niezbyt często. Jak zostać pielęgniarką? Są tu dwie drogi dla absolwentki lub absolwenta liceum. Może ukończyć szkołę policealną pielęgniarek i położnych, jakich w kraju jest kilkanaście.
Nauka w takich szkołach trwa dwa lata i kończy się egzaminem. Dopiero potem pielęgniarka zostaje przyjęta do placówki służby zdrowia, gdzie odbywa roczny staż podyplomowy (na poczet tego stażu zalicza się jej 6 miesięcy praktyki w szkole, dlatego faktycznie jej staż trwa wtedy 6 miesięcy). Po roku uzyskuje prawo do wykonywania zawodu. Ale wobec dzisiejszych rosnących wymagań i rozszerzania funkcji zawodowych pielęgniarki również o wykonywanie niektórych zabiegów, warto pokusić się o studia na jednej z akademii medycznych lub w jednej ze szkół niepaństwowych. Na studia w akademiach obowiązuje egzamin wstępny, co prawda łatwiejszy niż na medycynę, jednak kilkuetapowy. Po pierwsze, kandydat w większości wydziałów w Polsce musi spełniać pewne warunki wstępne, czyli mieć określoną średnią z matury. Potem przystępuje do egzaminu pisemnego, składającego się z testu z biologii i ekologii (lub wiedzy o społeczeństwie).
Wreszcie, po zdaniu tego egzaminu, odbywa rozmowę kwalifikacyjną. Studia trwają od 3 do 5 lat, w zależności od tego, jakim tytułem się kończą – licencjata czy magistra. Polegają głównie na nauce praktycznych umiejętności w ramach praktyk i stażów.
Studentów pielęgniarstwa obowiązuje zaliczenie takich przedmiotów, jak: podstawy pielęgniarstwa i badania fizykalne, genetyka i parazytologia, anatomia, fizjologia czy biochemia. Przyszłe pielęgniarki i pielęgniarze (raczej nieliczni) uczą się też filozofii człowieka, psychologii, socjologii, pedagogiki oraz umiejętności informatycznych i statystycznych. Osobno potraktowano komunikację interpersonalną – problematykę niezwykle potrzebną współczesnej pielęgniarce. Na roku II i III studiów pielęgniarskich studenci zapoznają się z podstawowymi przedmiotami specjalizacyjnymi: mikrobiologią wraz z wirusologią, patologią, farmakologią, chirurgią i pielęgniarstwem chirurgicznym, interną i pielęgniarstwem internistycznym oraz pediatrią i pielęgniarstwem pediatrycznym, a wreszcie rehabilitacją i pielęgnowaniem osób niepełnosprawnych.
Każdy student musi przebrnąć przez wszystkie dziedziny pielęgniarstwa, podobnie jak lekarz medycyny, po to, by potem, w trakcie specjalizacji i kursów kwalifikacyjnych, odwołać do swojej wiedzy. Dlatego poznaje też neurologię i pielęgniarstwo neurologiczne, położnictwo i pielęgniarstwo położnicze, intensywną opiekę medyczną i pielęgnowanie w stanach zagrożenia życia, a nawet psychiatrię i pielęgniarstwo psychiatryczne. W większości szkół jest też gerontologia i pielęgniarstwo geriatryczne, podstawowa opieka zdrowotna i pielęgniarstwo środowiskowo-rodzinne (nowość ostatnich lat) oraz przedmioty wspomagające pielęgniarkę w ewentualnym późniejszym zarządzaniu placówką służby zdrowia (podstawy organizacji pracy pielęgniarstwa, zagadnienia prawne, polityka społeczna). Oczywiście studia można też przedłużyć o kolejne dwa lata i uzyskać dyplom magistra. Absolwent studiów zawodowych (z tytułem licencjata) posiada wiedzę z zakresu nauk medycznych, pielęgniarskich i społecznych oraz z otoczenia (filozofia i teoria pielęgniarstwa).
Gdzie do pracy?
Pielęgniarka lub pielęgniarz pracuje nie tylko w szpitalach czy klinikach. Jest zatrudniony głównie w podstawowej opiece zdrowotnej (przychodnie), w medycynie szkolnej i w medycynie pracy (firmy), a także w zakładach pielęgnacyjno-opiekuńczych i w placówkach wyjątkowo trudnych – ośrodkach opieki paliatywno-hospicyjnej. Może też pracować w sanatoriach i jednostkach ratownictwa medycznego.
Oczywiście, zanim zacznie pracę jako pielęgniarka dyplomowana, musi zaliczyć staż i zdać egzamin uprawniający do wykonywania zawodu. Obostrzenia w tym zakresie są znaczne. Jeśli pielęgniarz czy pielęgniarka przerwie pracę na dłużej niż 5 lat, musi odnowić prawo wykonywania zawodu, zdając stosowny egzamin. Zarobki Pielęgniarki należą, niestety, do pracowników najgorzej opłacanych. Przynajmniej w Polsce. Początki w tym zawodzie oznaczają pensje poniżej średniej krajowej, czasami, jeśli możliwe jest uzyskanie nadgodzin lub usług w domach pacjentów, może to być np. 1000 zł miesięcznie. Ale nie wszędzie tak jest. W prywatnej służbie zdrowia można zarobić znacznie więcej. Całkiem nieźle, jak się okazuje, wynagradzane są pielęgniarki za granicą, np. w krajach skandynawskich lub we Włoszech, gdzie przyjmuje się również Polki.